Bewegen als opstap voor contact maken

Vorig jaar begon Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten (NOOM) in Utrecht met het beweegprogramma Sociaal Vitaal in Kleur. De formule is eenvoudig: tijdens makkelijk toegankelijke beweegactiviteiten stimuleer je de onderlinge contacten en verminder je gevoelens van eenzaamheid. En dat laatste is hard nodig, want uit cijfers van de gemeente blijkt dat 59 procent van de ouderen met een migratieachtergrond last heeft van eenzaamheid. Projectmedewerker Shirley Ramdas: 'Bij een fitheidstest aan het begin van een reeks bijeenkomsten, stellen we ook vragen over eenzaamheid. Dat herhalen we aan het eind en uit de antwoorden kunnen we opmaken dat gevoelens van eenzaamheid over het algemeen verminderen.'

Goede ervaringen

Het initiatief kwam niet uit de lucht vallen, vertelt Shirley. Er waren al goede ervaringen opgedaan in andere grote steden zoals Rotterdam en Eindhoven. En ook hier slaat het aan, inmiddels zijn er op verschillende plekken in de stad ongeveer zeventig deelnemers. ‘Van Surinaams/Hindoestaanse ouderen in Kanaleneiland tot Marokkaanse mannen in Hoograven en Turkse dames in Lombok. Zeven groepen in totaal en binnenkort starten we met twee nieuwe.’

Het programma is flexibel en wordt afgestemd op de behoeften en mogelijkheden van de deelnemers. ‘De Turkse dames houden bijvoorbeeld erg van dansen. En de Marokkaanse mannen houden van wandelen, dus dan bieden we een outdoor training aan.’

Bij een fitheidstest aan het begin van een reeks bijeenkomsten, stellen we ook vragen over eenzaamheid. Dat herhalen we aan het eind en uit de antwoorden kunnen we opmaken dat gevoelens van eenzaamheid over het algemeen verminderen.

Training

Het succes is vooral te danken aan de inzet van contactpersonen en vrijwilligers die als beweegdocent aan de slag gaan. ‘Ze krijgen een training via Stichting Galm van bewegingswetenschapper Mathieu de Greef. Hij is gespecialiseerd in de effecten van beweging op het verouderingsproces, dus we doen niet zomaar wat.’

De contactpersonen beheersen de taal van de deelnemers, kennen hun ‘achterban’ en de stad. ‘Dat vergemakkelijkt het maken van een vertrouwde sfeer, die belangrijk is voor de deelnemers. Ook het organiseren van gesprekken helpt daarbij. Die kunnen gaan over de komende gemeenteraadsverkiezingen en het belang van stemmen, maar ook over meer persoonlijke onderwerpen zoals mantelzorg. Dan komt vaak ook eenzaamheid naar voren.’

Vraag is groot

Corona heeft, uiteraard, invloed op de bijeenkomsten. ‘We houden de groepen bewust klein. Willen deelnemers liever buiten iets doen? Dan organiseren we dat. Corona zorgt ervoor dat ouderen minder bewegen en eenzaamheidsgevoelens sterker worden. De behoefte aan Sociaal Vitaal in Kleur groeit daardoor alleen maar.’

En de kracht van het programma? Die zit hem volgens Shirley vooral in de gecombineerde aanpak. ‘We willen de ouderen fitter en weerbaarder maken. Daarvoor vragen we geen bijdrage, want onze doelgroep is kwetsbaar en heeft vaak alleen maar AOW en misschien een klein aanvullend pensioen. Voor ons staat het verbeteren van de kwaliteit van leven voorop.’


Foto: Eddy Steenvoorden.