De relatie tussen mobiliteit en eenzaamheid

Minder mobiel kan leiden tot minder sociaal contact

Het is niet vanzelfsprekend dat bewoners zich vrij en zelfstandig kunnen verplaatsen. Wanneer iemand bijvoorbeeld altijd heeft autogereden en dat niet meer kan of mag, heeft dat grote impact op het (sociale) leven. Niet voor elke situatie is mobiliteit een oplossing. Mobiliteit biedt wel de mogelijkheid om het aantal contacten te vergroten of in stand te houden. Fysiek bezoek is belangrijk voor bestaande contacten, maar ook het leren kennen van nieuwe mensen is makkelijker als je je onder de mensen kunt begeven.

Het Nationaal Ouderenfonds heeft onderzoek laten doen naar de relatie tussen mobiliteit en eenzaamheid onder 75-plussers in Nederland. Uit dit onderzoek, uitgevoerd door I&O Research, blijkt dat het voor deze groep ouderen moeilijker of minder vanzelfsprekend wordt om zich te verplaatsen. Een op de tien kan zich zelf (héél) moeilijk verplaatsen.

Utrechtse visie op mobiliteit

Gelukkig wonen we in Utrecht in een stad waar ‘Vervoer voor iedereen’ het uitgangspunt voor gemeentelijk beleid is en over een paar weken zal het nieuwe uitvoeringsprogramma voor de komende jaren af zijn. Daarbij wordt het geheel van vervoersvoorzieningen in de gemeente Utrecht in samenhang bekeken. Alle vormen van vervoer hangen met elkaar samen; hoe toegankelijker het openbaar vervoer, hoe meer mensen hier gebruik van kunnen maken. Ook de verschillende vormen van deelvervoer worden gestimuleerd om het gebruik van de auto minder vanzelfsprekend te maken. 

De toegankelijkheid van trein, sneltram, streek- en stadsbus staat voorop. Voor Utrechtse 66+-ers met een krappe beurs is bijvoorbeeld deze proef gestart.

Ondersteunend aan goed toegankelijk OV zijn (lokale) vrijwilligersinitiatieven. Voor specifieke doelgroepen met een wmo-indicatie is er de Regiotaxi.

Er-op-uit: vervoer door vrijwilligers

Mobiliteit is dus belangrijk om contacten te onderhouden. Vanuit Utrecht Omarmt is hier al langer aandacht voor, zoals bijvoorbeeld tijdens onze netwerkbijeenkomst op 8 november 2022 en in april 2022.

Als praktisch handvat hebben we nu een aantal vervoers- en er-op-uit-mogelijkheden die door vrijwilligersinitiatieven geboden worden, met name voor ouderen, op een rijtje gezet.

Aanbod van netwerkpartners Utrecht Omarmt

• Vier het Leven
  Met een vrijwilliger naar een theatervoorstelling, de film, een concert of naar een museum.
• Handjehelpen - vervoersmaatjes
  Samen met een vrijwilliger of stagiaire met het OV of op de fiets, net zo lang tot je dat weer zelfstandig kan doen.
• De Zonnebloem-auto
  Speciaal voor mensen die gebruik maken van een rolstoel of scootmobiel is in Utrecht een elektrische Zonnebloemauto te huur.
• Buurt Mobiel
  In de wijken Overvecht, Noordoost, Zuilen en Ondiep brengen vrijwilligers wijkbewoners naar voorzieningen en activiteiten in de wijk. Buurtmobiel verzorgt voor de bewoners uit deze 4 wijken ook ritten naar ziekenhuizen. 
• ANWB Automaatje 
  ANWB Automaatje wordt in Utrecht gecoördineerd door U Centraal. Deze vervoersservice kun je inschakelen voor een bezoek aan de dokter of de fysiotherapeut, maar ook voor een leuk uitstapje of een bezoek aan de kapper.
• U Centraal DomstadPlusBus 
  Zelfstandig boodschappen doen of een gezellig uitje: de DomstadPlusBus haalt minder mobiele Utrechters (65+) op en brengt ze weer thuis.
• De Gouden Koets 
  In de buurt boodschappen doen, een ritje door de stad te maken of in het donker veilig thuis te komen met de Gouden Koets, een initiatief vanuit zorginstelling Hof van Transwijk.
• Riksja Buurthuis de Nieuwe Jutter
  In Rivierenwijk worden buurtbewoners per riksja door vrijwilligers naar Buurthuis De Nieuwe Jutter gebracht, zodat zij op deze manier niets hoeven te missen. Lees ook het verhaal Eerste ritten met ‘de riksja’ bezorgen ouderen glimlach dat eerder op de website van Utrecht Omarmt verscheen. 
• Burennetwerk Utrecht Zuid
  Hulpvragen m.b.t. vervoer naar huisarts, ziekenhuis e.d.
• Burennetwerk Zuilen (Kracht van Zuilen)
  Vervoershulp, o.a. een meubelstuk ophalen of wegbrengen of iemand naar dokter, ziekenhuis of een dierbare brengen en/of halen.

En verder…

• Duo-fiets bij U-stal Laag Catharijne
  Sinds juli 2022  kan voor 50 cent per dag een duofiets met trapondersteuning gehuurd worden bij de fietsenstalling Laag Catharijne aan de Catharijnesingel 28.
  Reserveren kan via deze link.
• Fietsmaatjes in oprichting
  Samen genieten op de fiets. Dat gun je toch iedereen? Fietsmaatjes maakt dat mogelijk door vrijwilligers te koppelen aan gasten die niet meer zelfstandig kunnen fietsen. Samen maken zij heerlijke fietstochten op een duofiets met elektrische trapondersteuning terwijl zij een gezellig praatje maken. Momenteel is Fietsmaatjes Utrecht in oprichting en nog op zoek naar mensen die willen helpen met het opzetten van dit initiatief. Wil je meer informatie? Neem dan contact op met Jelle Bakker, Fietsburgemeester Utrecht, via fietsburgemeesterutrecht@gmail.com.
• De Zuidbus
  Uitjes met de bus voor bewoners van 55+ uit Rivierenwijk, Hoograven, Tolsteeg, Rotsoord, Bokkenbuurt en Lunetten van en naar de soos, bingo, eetgroep en andere activiteiten. 
• Wilinjebuurt Vervoersdienst
  Vervoershulp door bewoners in Vleuten-De Meern.

Deelvervoer

De gemeente heeft een aantal deelvervoer-hubs. Je kunt hier een e-deelfiets, e-deelbakfiets of deelauto reserveren: Deelvervoer-hubs.

Ben je ook betrokken bij een initiatief dat bijdraagt aan toegankelijke mobiliteit voor iedereen? Neem dan contact op met Ester Vlaming.

Foto: Buurt Mobiel