"We willen gezellige avonden met impact" - Hoe Anafora betekenis geeft aan ontmoeting en werkt aan een sterke sociale infrastructuur

Toen Happy Megally in 2011 Anafora oprichtte, viel hem op dat er naast de mooie aangelegde infrastructuur ook behoefte was aan sociale infrastructuur in Leidsche Rijn. Happy: “Het was gebouwd als ideale gezinswijk, maar je zag de jonge gezinnen in hun auto stappen en helemaal naar het mooie Rhijnauwen rijden voor contact en ontspanning.

In Leidsche Rijn waren wel veel speeltuinen en restaurants, maar geen enkele waar dit werd gecombineerd en zowel de ouders als de kinderen zich konden vermaken. Als je in Leidsche Rijn kwam wonen als jong gezin kon het lastig zijn om een sociaal leven op te bouwen in de buurt. Je kwam elkaar gewoon niet tegen. Hoe voorkom je dan dat er eenzaamheid ontstaat?"

Zodra je een plek creëert waar verhalen gedeeld mogen worden, kunnen mensen van elkaar leren en kan er een band ontstaan.

Wat begon met het opzetten van een ontmoetingsplek voor jonge gezinnen groeide uit tot veel meer. Anafora werd een broedplaats van verbinding en bewustwording. Er kwamen poëzieavonden, het Mama Café voor jonge moeders en het In Between Café voor mensen zonder werk en vanuit De Bosspeeltuin stichting werden kindervoorstellingen in het amfitheater georganiseerd. “Zodra je een plek creëert waar verhalen gedeeld mogen worden, kunnen mensen van elkaar leren en kan er een band ontstaan,” zegt Happy. 

Sinds januari 2025 bestaat de Anafora Foundation. Met Yara Telgenkamp als projectleider wordt nu structureel gewerkt aan programma’s rond maatschappelijke thema’s. “Eenzaamheid is een van de centrale thema’s van de Anafora Foundation. We hebben een jaarprogrammering waarin onderwerpen als mentale gezondheid en eenzaamheid op speelse of creatieve manier verwerkt zijn,” aldus Yara.

Happy vertelt over de drie hoofddoelen van de Anafora Foundation: "Het eerste is onderzoeken: wat gebeurt er eigenlijk in de wijk? Wij helpen hier graag bij met behulp van zogenaamd participatief actie-onderzoek. Samen met buurtbewoners onderzoeken we hun eigen situatie en ontdekken zij zelf wat hun invloed is. Al doende ontwikkelen ze vaardigheden om persoonlijk leiderschap te ontwikkelen die de gemeenschap ten goede komt.

Daarnaast meten we impact aan de hand van de Erasmus+-tool. Dat gebeurt vooraf, tijdens en na een event. Het tweede doel is initiatieven van bewoners en organisaties faciliteren. Wij denken mee hoe buurtbewoners in hun kracht kunnen komen te staan en hoe er verbinding gecreëerd wordt, zodat mensen met elkaar in gesprek gaan en in beweging komen. Anders hebben ze bij wijze van spreken een gezellige avond en zijn ze zodra ze thuiskomen weer heel eenzaam. Dat proberen we te voorkomen door er meer inhoud aan toe te voegen.

Het derde doel is organiseren. Dat gaat over dat we zelf evenementen organiseren. Dat is al behoorlijk goed op gang. Met alles wat we doen, willen we bijdragen aan de innerlijke groei van mensen en zo de sociale samenhang in stadsdeel Leidsche Rijn versterken, richting een samenleving waarin verbondenheid en onderlinge steun vanzelfsprekend zijn.”

Volgens Happy en Yara wordt eenzaamheid in Leidsche Rijn vaak onderschat. “We wonen in een wijk met ogenschijnlijk welvarende mensen,” zegt Happy. “Maar Leidsche Rijn scoorde de afgelopen jaren hoog op het aantal echtscheidingen, armoede, huiselijk geweld en eenzaamheid.” Dat er schaamte en een vorm van schone schijn heerst, maakt de situatie moeilijk bespreekbaar. "Mensen verbergen hun problemen – je ziet ze niet, maar ze zijn er wel. Je hebt de sociale infrastructuur en veilige omgeving nodig om te zorgen dat problemen wel bespreekbaar worden gemaakt.”

Anafora werkt nauw samen met andere organisaties, mede dankzij het netwerk Utrecht Omarmt. Met Resto Van Harte waren er diners rond de feestdagen met betekenisvolle ontmoetingen.
Yara: “Resto Van Harte had al een netwerk in Leidsche Rijn, wat fijn was. Rond kerst konden we hier voor het eerst een diner aanbieden en zo meer mensen bereiken. Voor Resto Van Harte was het ook leuk, want zo hadden zij eens iets anders: samen eten in een echt restaurant! Het was zo’n succes dat we het met Pasen hebben herhaald, inclusief spelletjes, opdrachten en vragenkaartjes die ik had onthouden van een Utrecht Omarmt-bijeenkomst.”

Ook met GeluksBV werkt Anafora samen aan het Gelukscafé voor jongeren. “Mentale gezondheid is een belangrijk onderwerp onder jongeren, tijdens GeluksCafé's wordt er gewerkt aan veerkracht, geluk en gezondheid van Utrechtse jongeren” zegt Yara. Het is bijzonder om dit ook in Leidsche Rijn te kunnen aanbieden, hier wonen immers ook veel jongeren. De jongeren waren heel enthousiast en willen, net als wij, graag een nieuwe reeks GeluksCafé’s, samen kijken we hoe we nog meer jongeren in Leidsche Rijn kunnen bereiken".

Verder zijn er plannen uitgewisseld met organisaties als Taal Doet Meer en Stichting Eet Mee. Denk aan een multicultureel diner met mensen die de taal nog niet goed spreken, of de grootste picknick van Utrecht waarbij eten de verbindende factor is.

De samenwerking met netwerkpartners is heel waardevol, maar Happy ziet ruimte voor meer verdieping. “We hebben hier tientallen vaste klanten per week, van wie we precies weten wanneer ze komen en wat ze drinken. We maken vaak een praatje, en dat wordt gewaardeerd. Ook hebben we de infokaarten van Utrecht Omarmt besproken met ons team, wat al nieuwe inzichten opleverde.”

Yara benadrukt dat alleen een plek en activiteiten bieden niet genoeg is: “Er wordt veel aangeboden, maar om eenzaamheid echt aan te pakken, moet ook de mindset van mensen veranderen. Je kunt hen wel doorverwijzen, maar als ze uit schaamte niet naar activiteiten komen, blijft het lastig. Het begint bij het bespreekbaar maken van eenzaamheid zelf, en dat is vaak een groot obstakel.”

Happy vult aan: “De komende jaren willen we een plek creëren waar mensen zich veilig voelen, zonder schaamte, waar alles bespreekbaar is. Dat moeten we dan inhoudelijk wel goed kunnen ondersteunen. We zijn hierin nog steeds aan het groeien en zoeken verdieping om beter gesprekken over eenzaamheid te kunnen voeren en meer mensen te bereiken. We kunnen veel doen, maar het lukt alleen als we het samen met partners en buurtbewoners doen.”

We willen graag samenwerken met partners die met ons willen meedenken over hoe we eenzaamheid nog meer bespreekbaar kunnen maken en kunnen verminderen, op een manier die past bij onze visie en doelgroep.

Oproep

Happy heeft nog een vraag voor het netwerk van Utrecht Omarmt: “Voel je na dit verhaal inspiratie? En werk je aan het verminderen van eenzaamheid, mentale gezondheid of sociale verbinding?

Neem dan contact op met Anafora Foundation. We willen graag samenwerken met partners die met ons willen meedenken over hoe we eenzaamheid nog meer bespreekbaar kunnen maken en kunnen verminderen, op een manier die past bij onze visie en doelgroep. Samen willen we bouwen aan een wijk waarin niemand zich ongezien hoeft te voelen.”